In de discussie over de impact van technologie behoor ik met volle overtuiging tot het kamp van de optimisten. Ik geloof dat digitale technologie waanzinnig veel mogelijkheden biedt. Wat we met die mogelijkheden doen is aan ons. Waar liggen onze prioriteiten? Bij meer economische groei? Meer sociale gelijkheid? Een duurzame planeet? Het debat gaat wat mij betreft niet over de vraag óf we moeten digitaliseren, maar waaróm en hóe.

Dat is in grote mate een politieke discussie natuurlijk. En juist de politiek laat het op dit vlak een beetje afweten. In aanloop naar de verkiezingen was digitalisering nauwelijks een thema. En als het al aan bod kwam, dan ging het vooral over de risico’s. Kandidaat Kamerleden hadden het vooral over nepnieuws, datalekken en de invloed van buitenlandse bedrijven. Belangrijke thema’s, dat zeker, maar lang niet de grootste uitdagingen op digitaal vlak als je het mij vraagt.

Wat doen we bijvoorbeeld aan de groeiende kloof in digitale vaardigheden in ons land? Onze sector kampt al jarenlang met een tekort aan mensen met de juiste vaardigheden. En niet alleen onze sector: ook de energie, de bouw, de zorg, het onderwijs zien een groeiend tekort aan digitaal talent. De oplossing ligt onder andere in een Leven Lang Leren. Zorgen dat werknemers in allerlei sectoren de kans krijgen om mee te groeien met een snel veranderende economie.

Gelukkig zagen we op dat vlak in veel partijprogramma’s positieve plannen staan. Er is in de politiek brede steun voor maatregelen die een Leven Lang Leren bevorderen. Of de nieuwe coalitie nu over links gaat of over rechts: de kans is aanzienlijk dat het volgende kabinet hier stappen in gaat nemen.

Maar daarmee zijn we er nog niet. Naast het bijscholen van onze huidige werknemers, moeten we ook investeren in de werknemers van de toekomst. Elk jaar verlaten er nog steeds honderdduizenden kinderen en jongvolwassenen het onderwijs zonder digitale basisvaardigheden. De Tweede Kamer stemde al een paar jaar terug voor het verplicht invoeren van digitale geletterdheid in het curriculum van het basis- en voortgezet onderwijs. In het huidige tempo zal dit eind 2023 pas het geval zijn. Dat is onacceptabel. NLdigital wil dat het nieuwe kabinet hier in haar eerste jaar een besluit over neemt.

Het gebrek aan digitale vaardigheden gaat bovendien verder dan alleen de arbeidsmarkt. Het gaat ook over diversiteit en inclusie. We moeten zorgen dat de digitale transformatie mét iedereen is en vóór iedereen. Er zijn nog te veel Nederlanders die niet de toegang, middelen of kennis hebben om digitaal mee te doen. Door de coronacrisis is dit probleem extra urgent geworden. We zijn meer dan ooit afhankelijk van digitale technologie in essentiële activiteiten als onderwijs, werk, spullen kopen en financiële zaken.

Daarom is NLdigital samen met een aantal partners gestart met Allemaal Digitaal. Dat begon als een initiatief om laptops en tablets in te zamelen en uit te delen, maar het gaat inmiddels veel verder. Een device is vaak de eerste stap in een positieve kettingreactie. Mensen komen uit sociaal isolement, ze krijgen meer zelfvertrouwen door nieuwe vaardigheden te leren en ze komen in contact met allerlei experts die ze kunnen helpen bij andere problemen.

Die positieve kettingreactie is precies wat ik mis in de huidige visie van de politiek. Laat digitalisering een vliegwiel zijn! Meer vaardigheden betekent ook meer weerbaarheid tegen nepnieuws en cybercriminelen. Meer computational thinking betekent meer mensen die na kunnen denken over oplossingen voor het klimaatprobleem, de toekomst van de zorg, de ruimtelijke inrichting van ons land. Kortom: digitale vaardigheden zijn onmisbaar voor het Nederland van morgen.

Lotte de Bruijn
Bestuurslid CA-ICT
Directeur NLdigital